Menu Close

Сарум бўйича кўрсатмалар

«ТАСДИКЛАЙМАН»

УзР ССВ Дори воситалари

ва тиббий техника

экспертиза ва стандартиция

Давлат Маркази бошлиги

__________________ Ш. Х. Абдуганиев

 «____» _____________ 2019 йил

 

КУЛЛАШ ЙУРИКНОМАСИ

 Гурза, эфа, кобра илонлари захарига карши тозаланган концентрацияланган моновалент ва поливалент суюк от зардоби

 Serа contra venenа Viperae lebetinae, Echis carinati, Najae oxianae monovalenta et polivalenta equina purificata concentratа liquida

Илонга карши зардоблар гурзи, эфа, кобра илонлар захари билан гипериммунизация килинган отларнинг конидаги, оксил фракцияларини специфик иммуноглобулинларини еки уларни пептик хазм килиш ва тузли фракцияланиш улубларидан бири оркали тозаланган ва концентрацияланган аралашмаси булиб хисобланади. Зардоблар консервант сифатида 0,5% хлороформни саклайди.

Зардоблар илонлардан бирини захрига карши антителалар сакловчи моновалент препаратлар куринишида еки хар учалла илонлар захрига карши 

антителаларни сакловчи поливалент препарат куринишида ишлаб чикарилади.

Зардоблар бир даволовчи дозани сакловчи ампулалар, суюк холда чикарилади у кузойнак илон захрига карши зардоб учун 150 ХБ* тенг, эфа илони захрига карши зардоб учун 250 АБ**га тенг, гурзи  илон захрига карши зардоб учун 500 АБ тенг. Поливалент зардоб барча уч захарларга антитоксинларни даволовчи дозаларини саклайди. Ампула ичидагисини хажми зардобни фаоллигига боглик булади.

Препарат тиник еки бироз опалесценцияловчи, рангсиз еки саргимтир тусдаги суюклик.

Биологик ва иммунологик хусусиятлари

Моновалент зардоб тегишли тур илон захрини нейтралловчи антителаларини саклайди. Полвиалент зардоб барча уч илонлар (гурзи, эфа, кузойнак илон) захрини нейтраллайди.

  • * – Халкаро бирлик (ХБ)
  • ** – Антитоксик бирлик (АБ)

Кулланилиши

Зардоблар захарли илонал – гурзи, эфа, кузойнакли илон чаккан одамлар еки хайвонларни даволаш учун мулжалланган.

Илон чаккандаги захарланиш белгилари ва биринчи ердам курсатиш

Захар илон чакишидан жабр курганларда чаккан жойда шиддатли огрик пайдо булади. Бемор чаккан жойдан таркалаетган сезувчанликни йуколишини хис килади. Умумий белгилари уйкучанлик, холсизлик, бесарамжонлик ва харакат координациясини бузилиши куринишда ривожналади, бош айланиши ва бош огриги, кунгил айниши ва кусиш пайдо булади. Ундан кейин харакат мушакларини фалажи ривожланиши мумкин. Огир холларда фалаж юз, халкум, томок мушакларигача боради. Бунда овоз жарангсиз, нутк тушунарсиз, булади куз соккасини харакати кийинлашади.

Илон захри билан захарланганни хаети учун энг хавфли булиб нафасни кескин, хатто тулик тухтаб колишигача бушашиши хисобланади. Махаллий реакциялар булмаслиги (кузойнак илон чаккан холларда, одатда геморрагик шиш, геморрагик пуфаклар ва тукималарни улиши ривожланади) мумкин.

Жабрланган сояга жойлаштирилади ва куп микдорда суюклик (чой, кофе, кайнатма, уларни йуклигида – сув) берилади.

Куллаш усули ва дозалари

Зардобни бир даволаш доза юборилади. Агар чаккан илонни тури маълум булса, уша турга мос моновалент зардоб юборилади: агарда илонни тури номаълум булса поливалент зардоб юборилади. Зардоб жабрланувчи танасининг хохлаган кисмини териси остига юборилади. Агар зардоб чаккандан кейин  максимал киска муддатларда юборилган булса, серологик даволаш самараси шунча кучли номоен булади.

Куллашдан аввал зардобли ампулани диккат билан куриб чикинг. Ампуладаги зардоб лойкаланган, майдаланмайдиган булакчалар еки ет аралашмалар колдиклар – киритмалар (тола, куюндилар) сакласа, ампулани хар кандай шикасланиши еки этикеткаси булмаса, хамда яроклилик муддати тугаган булса куллашга яроксиз. Ампулани очишдан олдин уни охири спирт билан кулланган стерил пахта билан артилади ва махсус пичокча билан кесилади, ундан кейин эса ампулани юкори кисми спирт билан артилади ва кесиш чизигидан  синдирилади. Инъекция килинадиган жой спирт билан артилади. Анафилактик шокдан ва бошка  асоратларидан сакланиш учун зардоб: булиб булиб юборилади аввал 0,1 мл дан, реакция булмаса 10-15 минутдан кейин 0,25 мл ва сунгра 10-15 минут утгач колган хама дозаси юборилади.

Очилган ампула стерил салфетка билан епилиб, хона хароратида 1 соатгача сакланади.

Жабрланувчи зардобни 1 дозасини юборишдан олдин жабрланувчига 1-2 таблетка преднизолон, агар у йук булса бошка хар кандай антигистамин препаратини (бу препаратларни парентерал юбориш мумкин) ичга берилади ват тезда якин касалхонага госпитализация килинади ва у ерда даволаш давом эттирилади.

Илон захари чакилган жойдан асосан лимфа йуллари оркали таркалиши, лимфа окими эса мушак харакатларига боглик, булганлиги сабабли, илон чаккан холларда оек-кулларни харакатсизлигини таъминлаш зарур, шунинг учун оекни чакканда, уни шинага еки карама-карши оекка бинт билан богланади, кулни чакканда – уни букилган холатда буйинга еки кукрак кафасига богланади. Шишига караб боглов танага уйиб кириб кетмаслигини кузатиш лозим. Илон чакканларни факат етган холатда олиб бориш лозим.

Чаккан жойга жгут куйиш, кесиш, танани шу кисмини куйдириш, захарни суриб ташлаш каби таркалган усулларни куллаш нафакат фойдасиз, балки ва зарар хамдир.

Госпитализация килингандан сунг зардобни умумий юборилган дозасини шифокор захарланиш даражасига боглик холда белгилайди енгил даражали захарланишда – 1-2 даволаш дозаси, огирда 4-5 доза юборилади, дархол чаккандан кейин юборилган дозани хам хисобга олиб. Зардобни хамма хажмини одатда бир вактда тана хароратига иситилган натрий хлоридни 0,9% стерил изотоник эритмасини аралашмаси билан секин томчилаб юбориш тавсия этилади. Юбориш тезлиги: бошида 1 мл 5 минут давомида, кейинчалик – 1 мл ни 1 минутда юборилади.

Зардобни вена ичига юбориш факат тиббиет ходимга рухсат этилади!

Зардобни хамма дозаси бир вактда мажбурий 5-10 мг преднизолонни кабул килгандан кейин юборилади.

Юборишга булган реакция

Илон захрига карши зардоб юбориш баъзан турли аллергик реакциялар ривожланиши билан кечади: юборилганидан кейин дархол бошланадиган еки бир неча соатдан кейин бошланадиган; эрта-юборилганда кейин 2-6 суткада ва узок хафтада ва кечиккан.

Шундай реакциялар зардоб касаллиги симптомокомплекси билан ва кам холларда ута сезгир одамларда – анафилактик шок билан кечади. Шокни

пайдо булиши мумкинлигини хисобга олиб зардобни олганларда препарат юборилгандан кейин 30 минут давомида тиббий кузатув олиб бориш керак.

Эмлаш утказиладиган жой шока карши воситалари билан таъминланган булиши керак. Зардобни хар бир юборилиши касаллик тарихида албатта дозаси, юбориш усули ва юбориш вакти, беморни реакцияси, серия, бутилни раками, назорат раками курсатилиб руйхатга килиниши керак.

Айрим холларда илон чаккан жойни ифлосланиши, кесилган жарохатлар ва улган тукималар булганида, кокшолни олдини олиш йурикномасига мувофик шошилинч кокшолни олдини олиш тадбирларини утказиш зарур.

Чикарилиш шакли

Илонга карши зардоблар ампулаларда чикарилади. Моновалент зардоб ампулаларида гурзи, эфа еки кузойнакли илонлар турига мос равишда факат бир илон захрига карши бир даволаш дозасини саклайди. Поливалент зардоб хама учи лон турлари захрига карши бир, даволаш дозасини саклайди. Картон кутида 1 ампула зардоб куллаш йурикномаси билан  жойланган булиши керак.

Саклаш ва ташиш шароити

Илон захрига  карши зардоблар курук, еругликдан  химояланган жойда (5±3)ºС хароратда сакланади.

Бир марта музлатилган, аммо физик хусусиятини узгартирмаган зардоб куллашга ярокли.

Зардоб епик транспортнинг барча турларида (5±3)ºС хароратда ташилади.

Яроклик муддати – 2 йил.

Урамда курсатилган яроклилик муддати утгандан сунг кулланилмасин.

Болалар олаолмайдиган жойда саклансин.

Зардобни физик ва бошка хусусиятларига рекламация УзРССВ Дори воситалари ва тиббий техника сифатини назорати Бош бошкармасини  дори воситаларини экспертизаси ва стандартизацияси Давлат Марказига (700002, Ташкент ш., Усмонхужаев куч., К.Умаров пр., 16 уй, тел. 244-48-23, факс 244-48-25 ва препаратни ишлаб чикарган ООО «BIOPHARM PLYUS» (100084, Тошкент ш., Бодомзор йули, 37, тел./факс 234-77-89).